W ten weekend zmiana czasu. Czy to się opłaca? Wady i zalety

Uwaga, w ten weekend zmiana czasu z letniego na zimowy! W nocy z soboty na niedzielę przestawiamy zegarki. Dobra wiadomość jest taka, że będziemy spali o godzinę dłużej, ale niestety, dni będą stawały się coraz krótsze. Jakie wady i zalety ma zmiana czasu dla gospodarki i zdrowia?

Przypominamy, że w 25 października w nocy z soboty na niedzielę następuje zmiana czasu z letniego na zimowy. 25 października nad ranem wskazówki zegarów cofniemy z godz. 3:00 na godz. 2:00. To oznacza, że będziemy spali o godzinę dłużej. Powrót do czasu letniego nastąpi w marcu 2021 roku.

Zmiana czasu, przepisy i Unia Europejska

Zmianę czasu z letniego na zimowy narzuca nam dyrektywa Unii Europejskiej, która każe cofać wskazówki zegarów w ostatnią niedzielę października. Dyrektywa obowiązuje od stycznia 2001 i przyjęta została na okres bezterminowy. Co więcej, zmiana czasu jest w Polsce regulowana przez rozporządzenie Rady Ministrów, która zakłada, że stosowania czasu letniego i zimowego obowiązuje nas do 2021 roku.

W Polsce zmiana czasu została wprowadzona w okresie międzywojennym, następnie w latach 1946-1949, 1957-1964, a od 1977 r. stosuje się ją nieprzerwanie – przypomina money.pl

Od kilku lat w Unii Europejskiej trwa dyskusja, czy podział na czas letni i zimowy nadal powinien obowiązywać. Z konsultacji publicznych wynika, że aż 84% respondentów (78,3% Polaków) domaga się zniesienia zmiany czasu. Choć już zapowiedziano koniec zmiany czasu, to nie tak łatwo cokolwiek w tej kwestii zmienić.

Czy zmiana czasu to oszczędność prądu?

Unia Europejska podkreśla, że zmiana czasu jest korzystna ze względów ekonomicznych i ekologicznych. Ma ona na celu wzrost efektywności wykorzystania światła dziennego przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia prądu elektrycznego. „Business Insider” wyjaśnia jednak, że to nie do końca prawda. Rzecznik prasowy Polskich Sieci Elektroenergetycznych Beata Jarosz-Dziekanowska tłumaczy, że w przypadku zmiany czasu z letniego na zimowy możemy mówić o skróceniu czasu trwania szczytu wieczornego i zmniejszeniu zużycia energii, ale wiosną wykonujemy ruch dokładnie przeciwny, więc w skali roku zmiana czasu nie ma wpływu na istotne oszczędności w konsumpcji energii elektrycznej.

Co więcej, Artura Met z firmy APA Innovative twierdzi, że większość osób nie jest w stanie odczuć lepszego wykorzystania światła słonecznego, bo po przyjściu z pracy do domu i tak uruchamia wiele sprzętów zużywających prąd. 

Jak podaje portal spidersweb.pl, wprowadzenie zmiany czasu ze względu na oszczędność energii nie ma sensu. W ogólnym rozrachunku różnice są minimalne.

Ustalenia dotyczące czasu letniego zostały wprowadzone przez państwa europejskie w ubiegłym wieku. Celem było oszczędzanie energii, w szczególności w czasie wojny i podczas kryzysu naftowego w latach 70. XX wieku – przypomina RMF FM.

Zalety i wady zmiany czasu

Portal Money.pl wylicza, że przestawianie zegarków negatywnie wpływa na notowania giełdowe. Fundacja Republikańska zwraca natomiast uwagę, że zmiana czasu to problemy z bankami i płatnością elektroniczną, większa liczba wypadków drogowych, opóźnienia kolejowe i dziesiątki milionów złotych strat. Dowód? Ludzie pracujący na nocnych zmianach będą wykonywali swoje obowiązki o godzinę krócej, ale za niewypracowaną godzinę zachowają jednak prawo do wynagrodzenia przestojowego. W przypadku dodatkowej godziny pracy, pracodawca musi również zapłacić za godzinę nadliczbową. FR pisze też o spadającej motywacji i wydajności pracowników podczas zmiany czasu.

Problemy ze zmianą czasu mają również kolejarze, linie lotnicze czy autobusowe.

Przy przechodzeniu na czas letni (gdy przestawiamy zegarki o godzinę do przodu) mają godzinne opóźnienie. Z kolei przy przechodzeniu na zimowy (cofnięcie zegara o godzinę) cały niemal ruch pasażerski musi na godzinę zostać wstrzymany. Wielu przewoźników wprowadza wtedy specjalne rozkłady jazdy – wyjaśnia Money.pl.

Zmiana czasu – ekologia i zdrowie

Czy rzeczywiście przestawianie zegarków jest tak bardzo ekologiczne? Jak podają źródła, Japończycy wyliczyli, że stosowanie czasu letniego może zmniejszyć emisję dwutlenku węgla o 400 tys. ton i pomóc zaoszczędzić do 930 mln litrów paliwa. Jednak zmiany czasu w Japonii się nie stosuje. Dla porównania, eksperci z Kalifornii twierdzą, że  zmiana czasu nie powoduje zmiany w zapotrzebowaniu na energię elektryczną.

Money.pl przytacza też opinię naukowców z kanadyjskiego Sleep and Fatigue Institute. Uważają, że utracona w trakcie weekendu godzina snu może zwiększyć liczbę wypadków w poniedziałek. Co więcej, przestawienie zegarka do przodu może przyczynić się do wzrostu ryzyka zawału serca nawet o 10%. Jednocześnie, gdy zmieniamy czas z letniego na zimowy, to ryzyko spada o 10%.  

Kiedy koniec zmiany czasu?

W 2019 roku przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker zapowiedział koniec zmiany czasu, choć czeka nas teraz długa droga legislacyjna. Wstępnie zapowiadano, że ostatnia taka zmiana miałaby się odbyć w marcu 2021 roku, ale jak na razie, w kwestii zmiany czasu najwyraźniej nic się nie zmieni…