Oleica krówka – najgroźniejszy owad w Polsce? Uwaga na truciznę!

Szerszenie, osy, kleszcze… sądzicie, że to jedyne niebezpieczne owady w Polsce? Uważajcie, bo na wasze życie „czyhają” także oleica filetowa i oleica krówka. Niektóre źródła podają, że to najgroźniejsze chrząszcze w Polsce, a ich trucizna może zabić.

W Polsce występuje 12 gatunków oleic (w Europie 15 gatunków), z których najczęściej spotykane są oleica krówka ( Meloe proscarabaeus) i oleica fioletowa (Meloe violaceus). Ich rozmiar nie przekracza 25 milimetrów. Na głowie krówki, przedpleczu i pokrywach skrzydłowych widoczne są liczne małe dołki. U samca czułki są „złamane” – dzięki czemu łatwo odróżnić obie płcie. Samice są większe od samców. Co do oleicy fioletowej, ma charakterystyczne zredukowane skrzydła i miękkie niebiesko-fioletowe ciało. Jest mniejsza od krówki.

Oleica krówka i pszczoły

Samica oleicy potrafi jednorazowo złożyć nawet 10 tys. jaj. Wylegające się z nich larwy (trójpazurkowce) zbierają się na kwiatach, gdzie czekają na dzikie pszczoły, które staną się ich żywicielami. Przyczepiają się do ich odnóży. W ten sposób docierają do gniazda pszczół, gdzie początkowo żerują na jajach, a na kolejnym etapie swojego rozwoju konsumują nektar i pyłek. Złożony cykl rozwojowy oleicy nazywany jest hipermetamorfozą, czyli nadprzeobrażeniem.

Owady i trucizna – czym jest kantarydyna?

Dorosła oleica jest bardzo niebezpieczna. Co prawda nie grozi nam ukąszenie, użądlenie ani ugryzienie, ale lepiej nie zbliżać się do oleicy. Gdy chrząszcz poczuje się zagrożony, z porów swoich odnóży  wydziela oleistą żółtą ciecz. Jej składnikiem jest kantarydyna, a więc naturalna i bardzo silna trucizna. Dawka śmiertelna dla człowieka jest około 0,02 g tej substancji. Chociaż pojedynczy owad nie potrafi wyprodukować aż takiej ilości kantarydyny, to jego „arsenał, może silnie podrażnić ludzką skórę, szczególnie gdy substancja dostanie się do nosa i oczu. Źródła porównują kontakt z wydzieliną oleicy do kontaktu z kwasem pirosiarkowym.

Związek ten produkują tylko samce oraz młodsze stadia rozwoju oleic. Samiczka otrzymuje kantarydynę podczas kopulacji i używa jej jako doskonałe zabezpieczenie złożonych jajeczek. – podaje Nadleśnictwo Lesko.

Aqua Tofana

Nadleśnictwo Ełk przypomina, że kantarydyna była wykorzystywana jako afrodyzjak. Poza bolesną erekcją i pobudzeniem układu nerwowego, jest oczywiście silnie szkodliwa. To dlatego prawdopodobnie znalazła się w składzie słynnej trucizny Aqua Tofana, zwanej również Manną św. Mikołaja z Bari stosowaną w XVII wiecznych Włoszech. Używała jej słynna trucicielka Teofania di Adamo, którą stracono w Palermo w 1633 roku.

Gdzie spotkać oleice?

Lasy Państwowe informują, że oleice to rzadkie owady w Polsce. Najłatwiej spotkać od marca do czerwca. Ciężko jednak temu chrząszczowi zrobić zdjęcie, ponieważ jest szybki i bardzo rzadko zatrzymuje się w miejscu.

Dorosłe owady najczęściej spotkać można na łąkach różnego typu, gdzie dorosłe odżywiają się liśćmi roślin zielnych i gdzie do gleby składają jaja (wylegające się z jaj larwy mają blisko do kwitnących roślin, gdzie w kwiatach czekają na przylatujące po nektar i pyłek owady – podaje Natura Warmii i Mazur.

Oleica fioletowa – niebezpieczny owad w Polsce [WIDEO]