Czym jest paraliż senny? Objawy nocnej zmory

Czy nie mogłeś się kiedyś obudzić ze snu, czułeś strach, a twoje ciało było sparaliżowane? Miałeś paraliż senny (porażenie przysenne, paraliż przysenny, zmora). Jakie są jego objawy i czy jest groźny dla zdrowia? Czym jest ten nieprzyjemny stan bezwładu w trakcie snu i skąd się bierze?

Faza snu REM charakteryzuje się tym, że w jej trakcie włącza się fizjologiczne porażenie mięśni z wyłączeniem gałek ocznych i mięśni oddechowych (zniesione napięcie mięśni szkieletowych). Jak podają źródła, paraliż senny następuje właśnie, gdy bezwład ciała włącza się w niewłaściwym momencie, np. przy gwałtownym wybudzaniu się ze snu w fazie REM lub podczas zasypiania, gdy nie doszło jeszcze do utraty świadomości. Niektórzy tę nieprzyjemną przypadłość opisują jako „uczucie umierania” lub nawet… porwanie przez kosmitów! Jest to jednak po prostu niegroźne zaburzenie snu.

To nie umieranie, ale coś podobnego do skoku adrenaliny, gdy unikamy śmierci np. cofając się przed pędzącym samochodem – wyjaśnia natemat.pl

Paraliż we śnie  – czym jest porażenie przysenne?

Gdy następuje paraliż senny, osoba go doświadczająca jest w pełni świadoma, chociaż nie może się poruszyć, otworzyć oczu i mówić. Pojawia się uczucie strachu, rytm serca staje się przyspieszony. Występuje również ucisk w klatce piersiowej (zmora), a nawet omamy wzrokowe i słuchowe oraz realistyczne doznania erotyczne.

Paraliż przysenny trwa od kilku do kilkunastu sekund, a u zdrowych osób występuje bardzo rzadko. Poradnik Zdrowie opisuje paraliże senne jako „naturalne zjawisko w organizmie, chociaż zaliczane jest do zaburzeń snu (parasomnia). Szacuje się, że sporadycznie miewa je od 5 do 50% populacji. Jeśli jednak pojawiają się często, należy skontaktować się z lekarzem (neurolog, poradnia zaburzeń snu). Trzeba upewnić się wówczas, czy nie występuje bezdech senny lub padaczka, których objawy bywają mylone z porażeniem przysennym. Zbyt częste paraliże senne mogą również oznaczać zaburzenia w funkcjonowaniu neuroprzekaźnika o nazwie oreksyna.

Jak wyjaśnia Medonet, paraliż przysenny to stan, gdy mózg już się obudził, ale ciało jeszcze nie. To dlatego zachowana jest pełna świadomość, ale nie mamy żadnej kontroli nad ciałem. Źródła opisują więc paraliż senny jako „błąd fizjologiczny” i nie jest sklasyfikowany jako jednostka chorobowa.

Czynniki mogące powodować paraliż przysenny:

• Silny stres
• Napięcie emocjonalne
• Uzależnienie od alkoholu, leków i narkotyków
• Niedobór snu, nieregularne pory snu

Zmora i paraliż senny

Słowiańskie i nordyckie wierzenia opisują istotę określaną jako zmora, inkub lub sukkub. Miał to być demoniczny byt, który gnębił ludzi we śnie, siadał im na piersi, a nawet wysysał im krew. Tymczasem podczas paraliżu sennego występuje ucisk w klatce piersiowej. Czy nasi przodkowie przypisywali paraliżowi sennemu paranormalne właściwości?