Macie objawy świadczące o tym, że dopadła was grypa lub angina? To może nie być jednak zwykłe przeziębienie, a mononukleoza. Czym jest „choroba pocałunków”. Jak rozpoznać i leczyć mononukleozę? Czy jest groźna i jakie mogą wystąpić powikłania po mononukleozie?
Mononukleoza (angina monocytowa, gorączka gruczołowa) to nie przelewki! Jej objawy często mylone są z grypą lub anginą. Jest to jednak poważna choroba zakaźna wywołana przez powszechnie występującego wirusa Epstein-Barr (EBV). Większość ludzi po przechorowaniu mononukleozy nabywa dożywotnią odporność i już nigdy ponownie nie zachoruje. Przebieg choroby może jednak dla wielu osób być dość ciężki i możliwe są powikłania.
Mononukleoza zakaźna jak opryszczka?
Wirus Epstein-Barr (EBV) jest powszechny na całym świecie i zaliczany jest do rodziny Herpesviridae. Należą do niej również takie choroby zakaźne i wirusy jak m.in. herpes simplex (wirus opryszczki pospolitej), Varicella zoster (wirus ospy wietrznej i półpaśca), Cytomegalovirus (wirus cytomegalii). EBV ma możliwość zakażenia człowieka na całe życie. Po zakażeniu pierwotnym przechodzi w stan latencji i pozostaje względnie nieszkodliwy. Zdarzają się przypadki, że następuje reaktywacja wirusa i wznowiona zostaje produkcja zakaźnych cząstek.
Objawy mononukleozy zakaźnej
Mononukleoza często mylona jest z grypą lub anginą, gdyż ma podobne objawy. Okres wylęgania wirusa mononukleozy wynosi 30-50 dni, a na samym początku pojawiają się zmęczenie, ból mięśni i stawów, osłabienie, bóle głowy. Później pojawia się długa i wysoka gorączka, mogąca trwać nawet 2 tygodnie i jest trudna. Temperatura jest wówczas trudna do obniżenia za pomocą środków przeciwgorączkowych.
Kolejna objawy to zapalenie krtani i migdałków, pojawia się biały nalot na gardle. Następuje powiększenie węzłów chłonnych, obrzęk twarzy w okolicach powiek i nosa. Może wystąpić również wysypka o charakterze plamisto-grudkowym, która przypomina takie choroby jak różyczka i szkarlatyna. Powiększeniu ulegają także śledziona i wątroba. Jak podają źródła, objawy choroby ustępują całkowicie w przeciągu 2–3 miesięcy, po tym czasie, jeśli choroba przebiegała bez powikłań, można wrócić do aktywnego życia.
Objawy mononukleozy:
- Bóle mięśni i stawów
- Zmęczenie, osłabienie
- Przeziębienie
- Łamanie w kościach
- Biały nalot w jamie ustnej i na gardle
- Powiększenie śledziony i wątroby
- Obrzęk twarzy w okolicach nosa i oczu
- Bóle głowy
- Gorączka
- Powiększone węzły chłonne
- Stan zapalny gardła, krtani i migdałków
- Wysypka
Jak dochodzi do zarażenia mononukleozą?
Jak podaje portal Lekarze Bez Kolejki, mononukleoza przenosi się głównie przez ślinę i drogą płciową, przez przetoczenie krwi oraz preparatów krwiopochodnych. Wirusa Epstein-Barr rzadko przenosi się drogą kropelkową i najczęściej do zakażenia dochodzi w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym i jego wydzielinami (ślina, wydzieliny nosogardła). Do zakażenia może dojść od osoby z chorobą aktywną jak i od osoby u której okres wylęgania wirusa przechodzi bezobjawowo. Ozdrowieniec pozostaje źródłem wirusa nawet kilkanaście miesięcy po przechorowaniu.
Poradnik Zdrowie ostrzega, że u niektórych osób wydzielanie wirusa ze śliną utrzymuje się nawet latami. Jedyną obroną przed EBV nim jest przestrzeganie higieny.
Do zakażenia wirusem Epsteina-Barr może dojść również w konsekwencji transfuzji zakażonej krwi, przeszczepu zakażonego szpiku bądź zakażonych narządów wewnętrznych. Osoby, które przeszły mononukleozę zakaźną do końca życia okresowo wydalają EBV w ślinie – pisze portal Lekarze Bez Kolejki.
Leczenie mononukleozy
Leczenie mononukleozy polega na łagodzeniu objawów. Mogą zostać zastosowane leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Jeśli pojawiają się powikłania takie jak np. bakteryjne zapalenie gardła, wdrażane jest leczenie antybiotykami. Ważne jest, aby przechodząc mononukleozę dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu.
Jak chronić się przed mononukleozą?
Nie ma skutecznego sposoby, by uchronić się przez zakażeniem mononukleozą. Źródła zalecają jednak, by zmniejszyć ryzyko zachorowania poprzez dbanie o higienę i częste mycie rąk. Należy unikać kontaktu z przedmiotami, na którym może znajdować się ślina chorych osób. Zagrożeniem może być np. picie z tej samej butelki i używanie tych samych sztućców.
Jak informuje Poradnik Zdrowie, najczęściej na mononukleozę chorują dzieci. Biorą do ust zabawki innych dzieci. W okresie dojrzewanie młodzież ulega zakażenie podczas pierwszych kontaktów intymnych. To właśnie dlatego mononukleoza określana jest również jako „choroba pocałunków”. Na mononukleozę chorują również dorośli i u nich przebieg choroby jest najcięższy. Szacuje się, że nawet 96-99 proc. ludzi na świecie jest nosicielami wirusa EBV
Wirus EBV jest sprawcą jednego z nowotworów układu krwionośnego – chłoniaka Burkitta. Na szczęście nie ma związku między zachorowaniem na mononukleozę a zwiększonym ryzykiem pojawienia się chłoniaków – ostrzega Poradnik Zdrowie.
Możliwe powikłania po mononukleozie:
- Pęknięcie śledziony
- Upośledzenie drożności dróg oddechowych
- Zajęcie szpiku kostnego i ośrodkowego układu nerwowego
- W przypadku ataku na wątrobę, objawy żółtaczki
- Zapalenie mięśnia sercowego
- Anemia
Mononukleoza i najważniejsze informacje [WIDEO]
Źródło zdjęcia:
- Mononukleoza – jakie są objawy i leczenie?: mohamed Hassan from Pixabay