Czy zadrapanie przez kota jest niebezpieczne dla zdrowia człowieka? Może wystąpić tzw. „choroba kociego pazura”. Jakie są jej objawy i jak wygląda leczenie? Przedstawiamy najważniejsze informacje o chorobie kociego pazura.
Choroba kociego pazura (łagodna limforetikuloza, cat scratch disease) to bakteryjna choroba odzwierzęca (zoonoza) powodowana bakteriami Gram-ujemnymi Bartonella henselae i Bartonella clarridgeiae (laseczki wewnątrzkomórkowe), które przedostają się do organizmu na skutek zadrapania lub ugryzienia przez kota. Od nazw bakterii choroba bywa nazywana też bartonelozą.
Zakażenie chorobą kociego pazura następuje też poprzez polizanie uszkodzonej skóry przez kota. U dzieci może dojść do zakażenia nawet bez zadrapania. Może wystąpić zakażenia spojówki (zakażenie dospojówkowe), wskutek polizania przez kota oczodołu, tzw. zespołu Parinauda ( ziarniniak spojówkowy z powiększeniem węzłów przedusznych po tej samej stronie).
Choroba kociego pazura i objawy
Choroba kociego pazura zazwyczaj zaczyna się bezobjawowo. Po upływie około 5 dniu od wniknięcia bakterii do organizmu, zoonoza daje objawy miejscowe jak np. plamki w okolicy zadrapania, grudki i zmiany o charakterze ropnym. Po kilku dniach lub tygodniach mogą wystąpić objawy ogólne jak biegunka, powiększenie węzłów chłonnych (najczęściej w pachwinie, na szyi lub pod pachami), zmęczenie, bóle głowy, bóle brzucha i dolnej części pleców i wysoka gorączka. U około 20–30 proc. przypadków może dochodzić do zropienia zajętego węzła, a nawet przetoki. Bardzo rzadkimi objawami są zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie tętnic mózgowych i zapalenie płuc. Uważa się również, że choroba kociego pazura jest najczęstszą przyczyną przewlekłej limfadenopatii nienowotworowej u dzieci i młodych dorosłych.
Zakażenia chorobą kociego pazura mają charakter sezonowy. Występują najczęściej w okresie jesiennym i wczesnozimowym.
Po kilku dniach od zakażenia u człowieka w miejscu wniknięcia drobnoustroju tworzy się zmiana pierwotna, mająca postać grudki, pęcherzyka lub krosty. Zmiana ta goi się po 1-4 tygodniach nie pozostawiając blizny i na ogół nie zostaje zauważona przez pacjenta – pisze otolaryngologypl.com
Eksperci uspokajają, że w większości przypadków przebieg choroby kociego pazura jest łagodny. Jak podają źródła, „łagodna limforetikuloza, jako schorzenie samoograniczające się, zazwyczaj wymaga jedynie leczenia objawowego – przeciwbólowego i przeciwgorączkowego”.
Zakażony kot jest zagrożeniem dla człowieka jedynie przez około trzy tygodnie. Zatem zazwyczaj, gdy dojdzie do rozpoznania choroby, nie stanowi on już źródła infekcji – uspokaja Medonet.pl
Inne możliwe objawy choroby kociego pazura:
- brak apetytu,
- złe samopoczucie,
- stany pod gorączkowe,
- gorączkę,
- bóle głowy
- osłabienie,
- bóle brzucha,
- wymioty,
Chorobę kociego pazura przenoszą nie tylko koty
Najczęściej nosicielami choroby są właśnie koty i to one najczęściej odpowiadają za transmisję zakażenia. Chorobę kociego pazura w śliniankach przenoszą główniej młode koty. Co ważne, koty jako nosiciele nie ulegają zachorowaniu. Według badań, zakażenie tego rodzaju bakterią może dotyczyć ponad 50-80% kotów. Nosicielami choroby kociego pazura mogą być także kleszcze, wiewiórki, gryzonie, psy, króliki, świnki morskie i małpy. Nie odnotowano nigdy przypadków zarażenia patogenem człowieka przez człowieka. Pomiędzy zwierzętami zakażenie przenoszone jest przez pchły.
W Polsce zachorowalność na chorobę kociego pazura to około 0,15 na 100 tysięcy mieszkańców (liczba ta może być zaniżona z powodu rzadkiego uwzględniania tej przypadłości w diagnostyce) – informuje Medonet.pl
Powikłania po chrobie kociego pazura
Choroba kociego pazura u człowieka zazwyczaj ustępuje samoistnie lub stosuje się antybiotykoterapię (podanie azytromycyny). U osób z obniżoną odpornością stanowi jednak wysokie zagrożenie, objawiając się ciężkim przebiegiem. Mogą wystąpić powikłania w postaci zapalenia szpiku i kości, rumienia guzowatego, bólu stawów, zapalenia wsierdzia, powiększenia śledziony oraz wątroby, niedokrwistości zapalenia płuc lub opłucnej oraz zapalenia siatkówki i nerwu wzrokowego, zapalenia mózgu mogącego wikłać się padaczką.
Wielokrotnie opisywano między innymi przypadki powiększenia bądź guzów ślinianki przyusznej lub podżuchwowej, spowodowanych infekcją Bartonella [1, 6, 8, 9]. Zanotowano również pojedyncze przypadki chorych z obwodowym porażeniem nerwu twarzowego, towarzyszącym typowej limfadenopatii lub powiększeniu ślinianki przyusznej w serologicznie potwierdzonej łagodnej limforetikulozie [10, 11]. W literaturze opisano pojedynczych chorych dobrze udokumentowanych, gdzie wtórnie dochodziło do ropnych zakażeń tkanek głębokich szyi, np. rozwoju ropnia przestrzeni przygardłowej – podaje otolaryngologypl.com.
Źródła: Medonet, Poradnik Zdrowie, Pediatria & Medycyna Rodzinna, Laboratoria Medyczne Bruss, otolaryngologypl.com, abcZdrowie
Źródło zdjęcia:
- Jakie są objawy choroby kociego pazura i czy jest niebezpieczna dla ludzi?: Konyvesotto from Pixabay