Sezon kleszczowy już się rozpoczął, kleszcze wychodzą na żer, atakując ludzi i zwierzęta. Co zrobić, gdy zauważy się u siebie ugryzienie kleszcza? Jak wyciągnąć kleszcza? Czy grozi mi borelioza? Oto najważniejsze informacje o kleszczach i ugryzieniach.
Spokojnie, ugryzienie kleszcza to nie powód do paniki. Należy być jednak czujnym, bo ukąszenie przez tego krwiopijcę nie boli i nie swędzi, ponieważ przebija skórę bezboleśnie, wprowadzając substancję znieczulającą. Opóźnia ona stan zapalny w miejscu ugryzienia. W ten sposób kleszcz może żerować wiele dni na ofierze, wysysając jej krew i powiększając się, a ona nawet nie będzie świadoma zagrożenia. Nie oznacza to jednak od razu boreliozy, ale trzeba szybko podjąć odpowiednie działania, by zmniejszyć ryzyko zakażenia.
Dochodzi do wytworzenia jamy międzytkankowej wypełnionej wysiękiem z dużą liczbą erytrocytów i leukocytów z krwi, która wypływa z uszkodzonych składnikami śliny kleszcza naczyń – opisuje enel.pl.
Ugryzienie kleszcza – jak uniknąć i jakie stosować środki przeciw kleszczom?
Aby zmniejszyć ryzyko ugryzienia przez kleszcza, należy przede wszystkim zakładać odpowiednie ubranie, gdy wiemy, że wybieramy się w miejsce, gdzie żerują te pajęczaki. Zalecane są długie spodnie, długie rękawy, wysokie buty. Jak ostrzega GIS, wstępne oględziny po spacerze należy zrobić jeszcze przed wejściem do domu, ponieważ kleszcze przyniesione w ubraniu do domu potrafią przeżyć w pomieszczeniach wiele miesięcy.
Użyjmy preparatów z maksymalnie 30% zawartością DEET. Silniejszym związkiem jest permetryna, ale środki, które ją zwierają mogą być nanoszone tylko na ubrania, nie na skórę. Ikarydyna z kolei odstrasza komary, w przypadku kleszczy jest mniej skuteczna – podaje www.hellozdrowie.pl.


Ugryzienie kleszcza i borelioza – ryzyko zakażenia
Kleszcze najczęściej przenoszą boreliozę (krętkowica kleszczowa, choroba z Lyme), kleszczowe zapalenie mózgu, a rzadziej anaplazmozę, babeszjozę lub bartonellozę. Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny, liczba notowanych w Polsce przypadków zakażenia boreliozą od kilku lat rośnie. W 2012 r. było ich 8 806, w 2013 r. – 12 760, w 2014 r. – 13 886, a w 2015 – prawie 14 tys. przypadków, w 20117 roku 21 200 przypadków boreliozy. Ugryzienie kleszcza nie musi jednak oznaczać zakażenia patogenami, bo ich nosicielami jest jedynie 10-40% kleszczy. Zakażenie nie musi wystąpić nawet po ugryzieniu przez zakażonego kleszcza.
Krzysztof Dudek z Instytutu Zoologii Uniwersytetu Przyrodniczego (UP) w Poznaniu potwierdza, że borelioza może skończyć się śmiercią, a objawy boreliozy i leczenie mogą być dramatyczne, jednak kwestia tej choroby jest „wyolbrzymiana i powoli staje się problemem psychologicznym”. Dudek przypomina, że przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu (KZM) można się szczepić. Jeśli chodzi o boreliozę, szczepionka nie istnieje, a najskuteczniejszą metodą zapobiegania jest unikanie ukąszenia kleszczy. Należy jednak pamiętać, że nim bakteria Borrelia burgdorferi dotrze do tkanek gospodarza, może minąć wiele godzin od rozpoczęcia żerowania przez kleszcza. Kluczowe jest więc, by jak najszybciej usunąć kleszcza po ugryzieniu! Im dłużej kleszcz pozostaje wkłuty w skórę, tym większe jest ryzyko zakażenia.
Kleszcze.info.pl podaje, że nie każdy, kto ulegnie zakażeniu Borrelią w wyniku pokłucia przez kleszcza, faktycznie zachoruje. W wielu przypadkach organizmowi udaje się wyeliminować bakterie bez leczenia, infekcja nie powoduje żadnych dolegliwości, ani późniejszych skutków.
Możliwe jest wykrycie przeciwciał przeciwko Borrelii we krwi zdrowych osób. Jak pokazują statystyki, do 25% ludzi ma te przeciwciała, nigdy wcześniej nie chorując na boreliozę. Tylko 0,5-1,5% osób pokłutych przez kleszcza zachoruje – pisze kleszcze.info.pl.
Jak wyciągnąć kleszcza? Usuwanie kleszcza, informacje i porady
Jeżeli już nastąpiło ugryzienie kleszcza, trzeba wiedzieć jak go umiejętnie wyjąć. GIS zaleca usuwanie mechaniczne, np. pęsetą. Trzeba to zrobić jak najszybciej po zauważeniu kleszcza, by zminimalizować ryzyko zakażenia. Nie wolno rozgnieść kleszcza lub sprawić, że zwymiotuje, bo może sie to skończyć infekcją.
Nie usuwaj kleszcza za pomocą paznokci, tłuszczu, czy ciepła. Kleszcz zwymiotuje krew, którą już zassał i zwiększysz ryzyko przeniesienia drobnoustrojów chorobotwórczych – ostrzega szczepkleszcz.pl.
Kleszcza można usunąć samodzielnie w domu, używając np. pęsety lub specjalnego zestawu kupionego w aptece. NIE WOLNO używać jednak smarować kleszcza tłuszczem lub spirytusem. Kleszcza należy złapać przy samej skórze i wyciągnąć zdecydowanym ruchem.
Alternatywą dla pęsety są miniaturowe pompki ssące, plastikowe „kleszczołapki” dostępne w aptekach. Uwaga! Metalowa pęseta może okazać się zbyt ostra i uciąć kleszcza, zamiast go złapać.


Wyciągając kleszcza chwytamy go, jak najbliżej skóry, za przednią część ciała i pewnym ruchem pociągamy ku górze. Ranę po ukąszeniu dokładnie oczyszczamy środkiem dezynfekującym – zaleca GIS.
Jeśli po ugryzieniu kleszcza wystąpi charakterystyczny rumień wędrujący lub inne niepokojące objawy, należy udać się do lekarza. Nie wolno dopuścić do sytuacji, gdy przednia część pajęczaka pozostaje nadal w skórze.
Ugryzienie kleszcza. Zalecania i Rady GIS jak usunąć kleszcza:
- specjalnym zestawem do usuwania kleszczy lub pęsetą ująć kleszcza przy samej skórze i pociągnąć ku górze zdecydowanym ruchem, jak najmniej przy nim manipulować lub zgniatać,
- nie smarować kleszcza żadną substancją, by nie zwiększać ryzyka zakażenia,
- miejsce ukłucia trzeba zdezynfekować,
- gdy usunięcie kleszcza sprawia problem, należy zwrócić się o pomoc do lekarza.
Jak wyciągnąć i usunąć kleszcza? Poradnik i informacje [WIDEO]
Źródło zdjęcia:
- Ugryzienie kleszcza – jak uniknąć? Gdzie żerują kleszcze?: https://www.gov.pl/web/zdrowie/co-nalezy-wiedziec-o-kleszczach
- Ugryzienie kleszcza – jak usunąć i wyjąć? Poradnik i informacje: gov.pl
- Ugryzienie kleszcza – jak wyciągnąć? Czy grozi mi borelioza?: Jerzy Górecki z Pixabay